سعید اشتیاقی عضو اتاق بازرگانی در یادداشتی برای اعتمادآنلاین نوشت :
SPECIAL PURPOSE VEHICLE )SPV) سیستم اروپایی جایگزین سوییفت است که تصمیم اروپا بود برای حفظ برجام که اولین مرتبه توسط موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بیان شد.
قرار بود پول نفت ایران در اختیار شرکتهای اروپایی قرار گیرد بدین معنی که ایران به یک کشور اروپایی مثلا ایتالیا نفت بفروشد و در عوض از
یک شرکت آلمانی کالایی دیگر بخرد به عبارتی تسهیل تجارت میان عاملان اقتصادی اروپا با ایران به نوعی همان دور زدن تحریمهای خصمانه آمریکا (INSTEX( Instrument in Support of Trade Exchanges یا همان «ابزار پشتیبان فعالیت‌های تجاری» است.
ساز و کار مالی اروپا توسط سه کشور یعنی آلمان به عنوان مدیریت آن، فرانسه میزبان و انگلیس که مسئول حسابرسی آن است در آخرین روز ژانویه به طور رسمی در روزنامه رسمی دولت فرانسه ثبت شد و ریاست مالی آنرا شخصی به نام پر فیشر بانکدار با سابقه آلمانی و رییس سابق کامرز بانک آلمان بر عهده میگیرد.
نکات مهم در این ابزار به شرح زیر است:
- از خرید نفت ایران و فروش اقلام تحریمی دران دیده نشده چیزی که درSPV از ان یاد شده بود و فقط فروش مواد غذایی و دارویی و تجهیزات پزشکی را شامل میشود.
- به زبان ساده این سازو کار به کشورهای اسیایی خریدار نفت ایران این امکان را میدهد تا امکان انتقال ان به اروپا را داشته باشند به نوعی پل ارتباطی است بین خریداران نفت ما و اروپا.
- آمریکا قبل از این تهدید کرده بود که مقام های اروپایی دخیل در این کانال مالی را در فهرست تحریم قرار میدهد پس باید دید چه ضمانت اجرایی در آن دیده شده است.
- نکته قابل توجه این است که اروپاییها برای همین امتیازات محدود در اینستکس خواستار اجرای استانداردهای FATF در داخل ایران شده است.
- نمیشود این سازوکار را کانال مالی نامید بلکه یک شرکت حسابدار است.
- این سازو کار را میتوان به نوعی حفظ ژست اروپایی ها دانست بر اظهار اینکه ما به برجام پایبندیم تا ایران از برجام خارج نشود و به سرگیری فعالیت هسته ای خود نپردازد.